Ekolali, bir kişinin daha önce duyduğu ya da konuşulan konuşmayı tekrar etmesini ifade eder. Bu tekrar, hemen (anlık) ya da bir süre sonra (gecikmiş) olabilir.

📍 Otizm spektrum bozukluğu (OSB) olan ve konuşan bireylerin %70-80’inde ekolali görülmektedir.

📌 Bazı çocuklar sık sık duydukları ifadeleri ekolali olarak kullanabilirler. Örneğin; bir çocuk “havlu” resmi gösterildiğinde annesinin sık söylediği “havluya sil” ifadesini tekrarlayabilir. “Kargocu” resmi gösterildiğinde ise kargocu sesi taklit ederek “İşte teslimatınız” diyebilir. Bu tür örnekler, OSB’li çocukların görsellerle ilgili deneyimlerini güçlü bir şekilde ifade ettiklerini gösterir.

📍 Biz genellikle bir kavramın adını (“futbol topu”) kullanırken, OSB’li çocuklar algısal deneyimlerini (renk, şekil, boyut) ve o nesneyle olan etkileşimlerini (topa vurmak) kullanabilirler. Ayrıca, sosyal ve kültürel olarak bu nesnelerle ilişkilendirilen sözel deneyimlere (örneğin; “Goool”) de başvurabilirler.

🔎 Küçük çocuklarda konuşmaların taklidi ve tekrarı normal dil gelişiminin bir parçasıdır. Ancak otizmde görülen ekolali, 3 yaşından sonra da devam edebilir.

📌 EKOLALİ GÖRÜLDÜĞÜNDE NE YAPILMALIDIR?
Klinisyenler genellikle süreci bireysel bazda ele alır. Çocuklarda ekolaliyi yönetmenin anahtarı, tekrarın nedenini anlamak ve çocuğun iletişim kurmayı öğrenmesine yardımcı olacak şekilde yanıt vermektir. Ekolaliye ideal yanıt, “Çocuğun kendi isteğiyle nasıl söyleyeceğini modellemektir.”

Kaynaklar:
• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9997079/
• ⁠https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK565908/
• ⁠https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/1460-6984.12931
• ⁠https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36451974/