Praksi, bilişin motor hareketi yönettiği nörolojik süreçtir. Farklı hareketlerin düzenlenmesi ve planlanması becerisidir. Çocukluk çağı konuşma apraksisi, nörojenik motor konuşma bozukluğudur. Bu bozukluk, konuşma üretimi için gerekli sıralı hareketlerin motor planlanması ve programlanmasındadır. Kaslarda yapısal bir bozulma söz konusu değildir. Konuşma sırasında bireyin istemli hareketlerini engeller. Apraksisi olan çocuklar istemsiz olarak yapabildikleri hareketleri, istemli olarak yapmakta zorlanmaktadırlar.
Örneğin; çocuk “balık” diyebilmek için hangi sesleri seçmesi gerektiğini, bu sesleri nasıl sıralayacağını, üretim için kaslarını nasıl hareket ettireceğini belirlemekte zorlanabilir.
Çocukluk Çağı Konuşma Apraksisinin Belirtileri:
• Söz öncesi dönemde daha az babıldama / daha az ses oyunları
• Sınırlı sözcük dağarcığı
• İstemli konuşma hareketlerinde zorluk
• Tutarsız sözcük üretimleri (balık yerine tutarsız olarak “balık”-“babı”-“bamı” demek)
• Düşük konuşma anlaşılırlığı
• Sesleri taklit edememe
• Arama davranışı (Ağız içinde sesi nasıl üreteceğini arıyormuş gibi hareketler)
• Sesleri sıralamada ve birleştirmede zorluk
• Ünlü hataları (“üzüm” yerine “umum”)
• Önceden üretilebilen kelimelerin kaybı
• Uzun sözcüklerde hata artışı
• Genelde daha yavaş konuşma hızı
• İfade edici dil gelişiminde gerilik / Konuşmada gecikme
• Eklerin yanlış kullanımı, eksiz konuşma, cümle oluşturmada kelime sırasını karıştırma
• Monoton konuşma
• Eşlik edebilen dikkat ve bellek sorunları
• Okuma yazmada zorluklar
• Gelişimsel sorunlar
Kaynak:
Fish, M., & Skinder-Meredith, A. (2022). Here’s how to treat childhood apraxia of speech. Plural Publishing.