Sembolik Oyun

🎭Sembolik oyun, erken çocukluk döneminde iki yaş civarında görülmeye başlar.

🎭Sembolik oyun gelişimi için gerçeğin temsil edilmesi gerekmektedir. Çocuğun hem gerçek nesneyi bilmesi hem de onu sembolize ettiği nesneyi oyun sırasında hatırlaması ve o şekilde oynaması gerekmektedir (Leslie, 1987; Leslie, 1994).

📌McCune-Nicolich’ın sembolik oyun taksonomisine göre sembolik oyunun 5 aşaması vardır:

▶️1. Aşama (Sembol öncesi aşama – 14 ay): Çocukların nesneleri işlevine uygun olarak (boş bir bardağı alıp içer gibi yapmak) kullandıkları işlevsel oyun aşamasıdır.

▶️2.Aşama (Oto sembolik sşama – 14 ay): Gerçek anlamda bir sembolleştirmeden bu aşamada söz edebiliriz. Çünkü çocuk bu aşamada içme eylemini yapması için boş bardak yerine bardağa benzeyen bir nesneyle de “içermiş” gibi yapabilmektedir.

▶️3. Aşama (Tek Aşamalı Sembolik Oyun – 16 Ay): Çocuklar bir önceki aşamada kendine ilişkin olarak gösterdiği şemaları artık oyuncak bebek ve diğer nesneler üzerinde gerçekleştirmektedirler (Oyuncak bebeğin saçlarını tarar).

▶️4. Aşama (Birleştirilmiş Sembolik Oyun – 18 Ay): Çocuğun “bebeğe su içirdikten sonra yatağa yatırması” örneğinde olduğu gibi aynı özne üzerinde farklı eylemleri de peş peşe yapabilmesi.

▶️5.Aşama (Planlanmış Sembolik Oyun – 20-24 Ay): Planlı oyunda çocuk “sopayı at olarak” kullanmak örneğinde olduğu gibi bir nesneyi diğerinin yerine koyar veya daha üst bir beceri olarak – mış gibi eylemleri başka bir kişi/nesne üzerinde gerçekleştirir ya da vücudunun belli kısımlarını olmayan bir nesne gibi kullanır (örn; parmağını diş fırçası gibi hareket ettirir.)

❗️Gelişimde yetersizlik veya gecikmeler söz konusu olduğunda çocukların sembolik oyun becerilerinde yetersizlikler görülür (Aydın, 2008).
❗️Sembolik oyun gelişimindeki yoksunluk ise çocuğun şu alanlardaki yetersizliği ile açıklanabilir; karşılıklı ilişki ihtiyacının farkında olma, başkalarının eylemlerinin açıklamasını kullanma ve hayal gücünü kullanma (Hess, 2006; Akt. Aydın, 2008).

🗣Yetersizlikleri aşmak için sembolik oyun becerilerinin desteklenerek geliştirilmesi çocuğun gelişimi açısından çok önemlidir.