✨Dudak ve damak gelişimi anne karnında erken dönemde başlamaktadır. Dudak gelişimi 6. haftada, damak gelişimi ise 13. haftada tamamlanmış olur. Dudak ve damağın gelişimi, yapıların büyümesi ve birleşmesini gerektirir. Bu birleşme uygun bir şekilde olmadığında Dudak Damak Yarıklığı ile sonuçlanır.
✨Dudak Damak Yarığında dil ve konuşma terapistinin değerlendirme ve/veya terapide rol aldığı problemlerden biri artikülasyondur.
🫧Zorunlu Artikülasyon Hataları
Yapının anormalliğinden kaynaklı, yapıya bağlı oluşan hatalardır. Yapının düzeltilmesi gerekir.
🫧Telafi Edici Artikülasyon Hataları
Konuşma için gerekli olan ağız içi basıncı sağlayamadığını fark eden damak yarıklı çocuklar (cerrahi işlem öncesinde ya da devam eden hipernazalite (genizsilik) nedeniyle) kendilerince bu durumu;
▪️Seslerin bazılarını nazal boşluğu kapatmaya çalışmadan çıkararak, konuşma seslerinin çoğunun /m-n/ olarak algılandığı konuşma tarzıyla,
▪️Ünlülerle konuşuyormuş gibi algılanan ve üretimleri güçsüz gerçekleşen ünsüz oluşturmayla,
▪️Basıncı ağızın arka bölgelerinde ya da ses tellerinin altında oluşturmayla telafi etmeye çalışabilir.
🔻Aynı zamanda Dil ve Konuşma Terapistleri, Dudak Damak Yarığında emme, beslenme ve yutma sorunları; işitme kayıplarına bağlı dil ve konuşma bozuklukları; gelişimsel gerilik; dil ve rezonans bozukluklarında da görev almaktadır.
Kaynak:
🔹ÜSTÜN, G., & ÖZGÜR, F. (2020). Dudak Damak Yarıkları Anatomisi.
🔹Golding-Kushner, K. J. (2001). Therapy techniques for cleft palate speech and related disorders. Cengage Learning.